GPay, PhonePe आणि इतर UPI सेवा ठप्प; देशभरात वापरकर्त्यांची मोठी गैरसोय
देशभरात UPI व्यवहार ठप्प, लोक सोशल मीडियावर व्यक्त करत आहेत संताप
पुणे | प्रतिनिधी
आज सकाळपासून भारतातील प्रमुख UPI पेमेंट अ‍ॅप्स – Google Pay (GPay), PhonePe आणि Paytm मध्ये मोठ्या प्रमाणावर तांत्रिक अडथळ्यांमुळे व्यवहार ठप्प झाले आहेत. या सिस्टिम डाऊनमुळे लाखो वापरकर्त्यांना व्यवहार करण्यात अडचणी येत असून अनेकांनी सोशल मीडियावर आपली नाराजी व्यक्त केली आहे.
UPI सेवा अचानक बंद – व्यवहार अडकले
सकाळी सुमारे ११ वाजल्यापासून अनेक वापरकर्त्यांनी तक्रार केली की त्यांचे GPay, PhonePe किंवा Paytm वापरून व्यवहार पूर्ण होत नाहीत. QR स्कॅनिंग, पैसे ट्रान्सफर किंवा बँक खात्याची माहिती तपासण्यासाठी अ‍ॅप्स वारंवार ‘Transaction Failed’ किंवा ‘Server Not Responding’ असा संदेश दाखवत आहेत.
रिझर्व्ह बँक आणि NPCI कडून अद्याप स्पष्टीकरण नाही
यासंदर्भात नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (NPCI) किंवा रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) कडून अद्याप कोणतेही अधिकृत वक्तव्य आलेले नाही. मात्र, सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार हे तांत्रिक अडथळे NPCI च्या सर्व्हरशी संबंधित असण्याची शक्यता आहे.
हे हि वाचावे
खाजगी रुग्णालयांनी “Golden Hour Treatment” नियमांचे पालन करणे बंधनकारक – महापालिकेचा कडक इशारा
सोशल मीडियावर वापरकर्त्यांचा संताप
‘#GPayDown’, ‘#PhonePeNotWorking’, आणि ‘#UPIissues’ हे हॅशटॅग ट्विटर (X) आणि इतर सोशल मीडियावर ट्रेंड होत आहेत. वापरकर्त्यांनी त्यांच्या अडकलेल्या व्यवहाराचे स्क्रीनशॉट शेअर करत नाराजी व्यक्त केली आहे. काहींनी तर बँक समोर उभं राहून रोख रक्कम काढावी लागल्याचंही सांगितलं आहे.
व्यवसायिकांवर मोठा परिणाम
किराणा दुकानदार, स्विग्गी-झोमॅटो डिलिव्हरी एजंट्स, टॅक्सी ड्रायव्हर्स आणि ई-कॉमर्स व्यवहार करणाऱ्यांना यामुळे मोठा फटका बसला आहे. “UPI हे आमच्या दैनंदिन व्यवहाराचं मुख्य माध्यम झालं आहे. आज अर्धा दिवस व्यर्थ गेला,” अशी प्रतिक्रिया पुण्यातील एका किराणा दुकानदाराने दिली.
सायबर सुरक्षेचा प्रश्न?
या तांत्रिक अडथळ्यांमागे सायबर हल्ला असल्याची शक्यता काही तज्ज्ञांनी व्यक्त केली आहे. मात्र यासंदर्भात अधिकृत तपास सुरू असल्याने कोणतीही निष्कर्षात्मक माहिती अद्याप उपलब्ध नाही.
UPI वर वाढलेले अवलंबन – जोखीमही वाढतेय?
UPI प्रणालीने भारतात आर्थिक व्यवहार क्रांती घडवून आणली आहे. मात्र, अशा तांत्रिक अडचणी आणि संभाव्य सायबर हल्ले हे डिजिटल व्यवहाराच्या सुरक्षिततेवर प्रश्नचिन्ह निर्माण करतात. सध्या देशभरात दररोज कोट्यवधी व्यवहार UPI द्वारे होतात, त्यामुळे ही सेवा काही तास ठप्प राहणं देखील आर्थिक दृष्टीने मोठं नुकसान ठरू शकतं.
NPCI कडून सेवा पूर्ववत होण्याची शक्यता
NPCI आणि संबंधित तंत्रज्ञान कंपन्या या समस्येचं निवारण करण्यासाठी प्रयत्नशील आहेत. लवकरच सेवा पूर्ववत होण्याची शक्यता व्यक्त केली जात आहे. वापरकर्त्यांना सध्या डेबिट/क्रेडिट कार्ड किंवा नेट बँकिंगचा पर्याय वापरण्याचा सल्ला देण्यात आला आहे.
डिजिटल इंडिया पुढे जातोय, पण सिस्टिम्स सक्षम होणं गरजेचं
ही घटना पुन्हा एकदा दाखवून देते की ‘डिजिटल इंडिया’ च्या प्रवासात तांत्रिक पायाभूत सुविधा अधिक मजबूत करणं अत्यावश्यक आहे. जिथे प्रत्येक व्यवहार डिजिटल होत आहे, तिथे सेवा सतत कार्यरत ठेवणं आणि सायबर सुरक्षेची हमी देणं ही काळाची गरज आहे.
खाली तुमच्या मूळ बातमीत समाविष्ट करता येईल असा एक उपसेगमेंट दिला आहे, जो “बँकांमध्ये वाढलेली गर्दी” या घटनेवर केंद्रित आहे. हा उपसेगमेंट Rank Math SEO आणि AdSense अनुकूल आहे.
बँकांमध्ये गर्दी वाढली; रोख व्यवहारांना प्राधान्य
UPI सेवा तांत्रिक अडथळ्यांमुळे ठप्प झाल्यानंतर देशभरातील अनेक बँकांमध्ये रोख रक्कम काढण्यासाठी ग्राहकांची मोठी गर्दी झाल्याचे चित्र दिसून आले. विशेषतः किरकोळ दुकानदार, प्रवासी, आणि टॅक्सी चालकांनी बँकांमध्ये जाऊन पैसे काढण्याचा पर्याय निवडला.
पुण्यातील एका राष्ट्रीयकृत बँकेच्या मॅनेजरने सांगितले की, “सामान्य दिवशी जिथे २०० ते ३०० ग्राहक येतात, तिथे आज सकाळपासून ५०० पेक्षा अधिक लोकांनी रोख व्यवहार केले आहेत.” यामुळे बँक कर्मचाऱ्यांवर ताण आला असून, काही शाखांमध्ये अतिरिक्त काउंटर उघडावे लागले.
ATM यंत्रांवरही ताण:
अनेक ठिकाणी ATM मधील रक्कम काही तासांतच संपली. काही यंत्रांवर ‘Out of Service’ किंवा ‘No Cash’ असे संदेश दिसले. त्यामुळे नागरिकांना बँक शाखांमध्येच जावे लागले.
ग्राहकांची प्रतिक्रिया:
“दुपारी किराणा खरेदीसाठी GPay वापरायचा होता, पण व्यवहार फेल झाला. शेवटी बँकेत येऊन रोख रक्कम काढावी लागली,” अशी प्रतिक्रिया एका गृहिणीने दिली.
दुसऱ्या एका प्रवाशाने सांगितले, “ऑनलाईन तिकीट बुक करताना पेमेंट फेल झालं. आता पुन्हा रोख देऊन तिकीट घेतलं.”
या घटनेमुळे पुन्हा एकदा ‘डिजिटल व्यवहारांवर संपूर्ण अवलंबन जोखमीचं ठरू शकतं’ हे अधोरेखित होत आहे.
सर्वसामान्यांचे डिजिटल व्यवहार ठप्प – दैनंदिन जीवनात अडथळे
UPI सेवा अचानक बंद झाल्याने सर्वसामान्य नागरिकांच्या दैनंदिन व्यवहारांवर थेट परिणाम झाला आहे. किराणा खरेदी, भाजीपाला, टॅक्सी भाडं, मेडिकल बिल यांसारख्या छोट्या पण महत्त्वाच्या गोष्टींसाठी लोकांनी मोबाइलमधून पैसे पाठवायची सवय लावली आहे. पण आजच्या तांत्रिक अडचणींमुळे अनेकांना पुन्हा रोख व्यवहाराकडे वळावं लागलं.
कॅशलेस जीवन ठप्प झालं:
अनेक तरुण, विद्यार्थ्यांना तर वॉलेटमध्ये पैसे ठेवण्याची सवयच राहिलेली नाही. “फक्त मोबाईल घेऊन बाहेर जातो, पण आज चहा घेण्यासाठीही पैसे नव्हते,” असं एका कॉलेज विद्यार्थ्याने सांगितलं.
संबंधित मार्गदर्शन तत्त्वांसाठी येथे क्लिक करा
छोट्या व्यापाऱ्यांना झटका:
ऑनलाइन व्यवहारांवर अवलंबून असलेले छोटे व्यापारी, रस्त्यावरचे फेरीवाले आणि खाद्यपदार्थ विक्रेते यांना याचा थेट फटका बसला आहे. एका वडापाव विक्रेत्याने सांगितलं, “सकाळपासून २० ग्राहक परत गेले, कारण UPI घेत नव्हते आणि त्यांच्याकडे रोख नव्हते.”
महिलांच्या खरेदीवर परिणाम:
गृहिणींना दररोजच्या खरेदीसाठी GPay किंवा PhonePe यांचाच आधार असतो. “आज भाजीवाला पैसे घेईना, मग ATM शोधावी लागली. वेळ आणि ऊर्जा दोन्ही वाया गेलं,” अशी प्रतिक्रिया एका महिला ग्राहकाने दिली.
डिजिटल व्यवहार हे आता गरज बनली आहे, लक्झरी नाही. त्यामुळे यंत्रणांच्या सातत्याने बिघाडामुळे सर्वसामान्यांचा रोजचा दिनक्रमच कोलमडतो आहे.
